AI พลิกโฉม SME ไทย ปี 2025: โอกาสและความท้าทายในการก้าวสู่ยุคดิจิทัล

AI พลิกโฉม SME ไทย ปี 2025: โอกาสและความท้าทายในการก้าวสู่ยุคดิจิทัล

บทความนี้เจาะลึกถึงความสำคัญเร่งด่วนที่ SME ไทยต้องนำ AI มาปรับใช้ในปี 2568 เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและขับเคลื่อนเศรษฐกิจ พร้อมสำรวจโอกาสและความท้าทาย รวมถึงแนวทางเตรียมพร้อมสำหรับธุรกิจ SME ไทย.

รัฐบาลไทยและผู้นำภาคธุรกิจกำลังตระหนักถึงความจำเป็นเร่งด่วนที่ผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SME) ของไทยจะต้องนำปัญญาประดิษฐ์ (AI) มาปรับใช้ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจในปี 2568 [4, 6] ด้วย SMEs ที่เป็นเสมือนกระดูกสันหลังของเศรษฐกิจไทย และมีส่วนสำคัญต่อ GDP และการจ้างงานของประเทศ [3, 4] การที่ SMEs จะนำเทคโนโลยีใหม่ๆ อย่าง AI มาปรับใช้นั้น จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาประเทศ

AI: สมรภูมิใหม่ของ SME ไทยในปี 2568


ผู้เชี่ยวชาญได้กระตุ้นให้ SME ไทยเร่งนำ AI มาบูรณาการเข้ากับการดำเนินงาน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและรับมือกับภูมิทัศน์ทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงไป [4, 6] AI เป็นเครื่องมือที่ทรงพลังสำหรับ SME ในการช่วยทำงานซ้ำๆ ให้เป็นอัตโนมัติ, ยกระดับการบริการลูกค้า, เพิ่มประสิทธิภาพการจัดการสินค้าคงคลัง และปรับปรุงกลยุทธ์ทางการตลาดให้ดีขึ้น [3, 4] ตัวอย่างเช่น AI สามารถช่วยแปลภาษาได้มากกว่า 100 ภาษา ซึ่งจะช่วยปรับปรุงการสื่อสารสำหรับธุรกิจในภาคการท่องเที่ยวได้อย่างมีนัยสำคัญ [4] นอกจากนี้ แชทบอทและผู้ช่วยเสมือนที่ขับเคลื่อนด้วย AI กำลังแสดงให้เห็นถึงความสามารถในการจัดการกับปริมาณคำถามของลูกค้าจำนวนมาก ซึ่งส่งผลให้เกิดการประหยัดต้นทุนถึง 30% ในภาคส่วนต่างๆ เช่น ธนาคารและโทรคมนาคม [7]

การนำ AI มาปรับใช้ไม่ใช่แค่การตามให้ทัน แต่เป็นการเอาตัวรอดและสร้างการเติบโตในอนาคต ประเทศชั้นนำต่างๆ กำลังเร่งนำ AI มาใช้ และประเทศไทยจำเป็นต้องก้าวให้ทันเพื่อไม่ให้ล้าหลัง [3] แม้ว่าการแพร่ระบาดของ COVID-19 จะผลักดันให้ SME จำนวนมากเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัล แต่ก็ยังคงมีช่องว่างที่สำคัญในด้านการรับรู้เกี่ยวกับ AI, ความเข้าใจในต้นทุน และการประเมินความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการนำมาใช้งาน [4]

ความท้าทายและโอกาสในการนำ AI มาปรับใช้


แม้ว่าจะมีประโยชน์ที่ชัดเจน แต่ SME ไทยยังคงเผชิญกับอุปสรรคหลายประการในการนำ AI มาปรับใช้ ซึ่งรวมถึงการขาดความตระหนักรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยี AI, ความกังวลเกี่ยวกับต้นทุนและความเสี่ยง, และการขาดแคลนบุคลากรที่มีทักษะ [4, 5] ความขัดแย้งระหว่างรุ่นภายในธุรกิจครอบครัว ที่ผู้บริหารระดับสูงอาจไม่เห็นด้วยกับการนำเทคโนโลยีใหม่ๆ มาใช้ ก็เป็นอีกหนึ่งความท้าทาย [4] นอกจากนี้ ประเทศไทยยังคงล้าหลังกว่าประเทศคู่แข่งในกลุ่ม ASEAN ในด้านนวัตกรรมโดยรวม โดยมีธุรกิจไทยเพียง 11.9% เท่านั้นที่นำนวัตกรรมมาปรับใช้ เมื่อเทียบกับอัตราที่สูงกว่ามากในเวียดนามและมาเลเซีย [8]

อย่างไรก็ตาม รัฐบาลไทยและสถาบันการเงินต่างๆ กำลังให้การสนับสนุน SME ในการเปลี่ยนผ่านนี้ มีการริเริ่มโครงการต่างๆ เพื่อให้การฝึกอบรม, พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล, และสร้างสภาพแวดล้อมทางกฎหมายที่เอื้ออำนวยมากขึ้น [5, 14] การเกิดขึ้นของเครื่องมือ AI ที่ปรับขนาดได้ และแพลตฟอร์มโอเพนซอร์ส ก็กำลังทำให้เทคโนโลยีขั้นสูงเข้าถึงได้ง่ายขึ้นและมีราคาที่เหมาะสมสำหรับธุรกิจขนาดเล็ก [7] กลไก “4 GO” ของรัฐบาล ซึ่งประกอบด้วย “GO Digital & AI”, “GO Innovation”, “GO Global”, และ “GO Green” มุ่งเป้าหมายในการยกระดับ SME ให้เป็น "Smart SMEs" และขับเคลื่อนการพัฒนาที่ยั่งยืน [18]

การเตรียมความพร้อมให้ SME สำหรับอนาคตที่ขับเคลื่อนด้วย AI


เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จาก AI ได้อย่างมีประสิทธิภาพ SME จำเป็นต้องมุ่งเน้นในหลายๆ ด้าน ดังนี้:

  • การพัฒนาทักษะและการฝึกอบรม: การลงทุนในการฝึกอบรมพนักงานเพื่อพัฒนาความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ AI เป็นสิ่งสำคัญ Microsoft Thailand ได้ให้คำมั่นสัญญาว่าจะฝึกอบรมบุคลากร 1 ล้านคนในด้าน AI [3]
  • การบูรณาการเชิงกลยุทธ์: การก้าวข้ามจากการทดลองใช้กรณี AI ไปสู่การบูรณาการ AI เข้ากับกลยุทธ์ทางธุรกิจหลัก เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับความสำเร็จในระยะยาว [16]
  • การปรับเปลี่ยนมุมมอง: ทัศนคติเชิงรุกเป็นกุญแจสำคัญในการปลดล็อกโมเดลธุรกิจ, กลยุทธ์, และผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ที่ AI สามารถส่งเสริมได้ [4]
  • การสนับสนุนจากภาครัฐ: SME ควรแสวงหาและใช้ประโยชน์จากโครงการของรัฐบาลที่ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมการนำ AI มาปรับใช้และการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัล [4]

ด้วยการเปิดรับ AI และการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัล SME ไทยจะสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันได้อย่างมีนัยสำคัญ ขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจ และสร้างความมั่นคงให้กับตำแหน่งของตนเองในตลาดโลก

การบ้าน หรือ คำถามชวนคิด:

1. ธุรกิจ SME ของคุณในปัจจุบัน มีกระบวนการใดบ้างที่สามารถนำ AI มาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพได้? ลองระบุอย่างน้อย 2-3 กระบวนการ
2. คุณมองว่าอะไรคืออุปสรรคสำคัญที่สุดในการนำ AI มาใช้ในธุรกิจของคุณ และมีแนวทางแก้ไขเบื้องต้นอย่างไร?
3. นอกเหนือจากการนำ AI มาใช้แล้ว มีเทรนด์หรือเทคโนโลยีอื่นๆ ที่ธุรกิจของคุณควรให้ความสนใจเพื่อการเติบโตในอนาคตหรือไม่?