ธุรกิจ • AI
SMEs ไทย ปี 2025: ฝ่าความท้าทายด้วย AI และ Digital Transformation
ภาพรวมเศรษฐกิจไทยปี 2025 ที่กำลังเติบโต แต่ SMEs ยังคงเผชิญความท้าทายหลายด้าน บทความนี้จะเจาะลึกถึงโอกาสและความจำเป็นในการนำ AI และ Digital Transformation มาปรับใช้เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน พร้อมแนวทางสู่ความยั่งยืน.
แม้ว่าเศรษฐกิจไทยจะคาดการณ์ว่าจะเติบโตในปี 2025 จากแรงขับเคลื่อนของการลงทุนและการฟื้นตัวของการท่องเที่ยว [13], [20] แต่ผู้ประกอบการธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) กลับกำลังเผชิญกับความท้าทายที่สำคัญ ซึ่งต้องการการจัดการและปรับตัวอย่างเร่งด่วน บทความนี้จะเจาะลึกถึงความท้าทายเหล่านี้ และนำเสนอ กลยุทธ์หลักที่ SMEs สามารถนำไปใช้เพื่อการเติบโต โดยเน้นที่การเปลี่ยนแปลงสู่ดิจิทัล (Digital Transformation) และการนำปัญญาประดิษฐ์ (AI) มาปรับใช้
ภาพรวม SMEs ในประเทศไทย: โอกาสและความท้าทาย
SMEs ถือเป็นเสาหลักสำคัญของเศรษฐกิจไทย โดยมีส่วนสำคัญต่อ GDP และการจ้างงาน [17] อย่างไรก็ตาม ธุรกิจ SMEs กำลังเผชิญกับสภาพเศรษฐกิจที่ยากลำบาก ซึ่งเห็นได้จากจำนวนการปิดกิจการที่เพิ่มสูงขึ้น [9] ปัจจัยต่างๆ เช่น ความตึงเครียดทางการค้าที่กลับมาทวีความรุนแรง การแข่งขันที่สูงขึ้นจากสินค้านำเข้าในตลาดภายในประเทศที่ซบเซา และปัญหาเชิงโครงสร้างที่มีมาอย่างยาวนาน ล้วนส่งผลกระทบต่อ SMEs [9]
ถึงแม้จะมีอุปสรรคเหล่านี้ แต่ SMEs ไทยยังคงมีความเชื่อมั่นอย่างแรงกล้าว่าการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัลจะส่งผลดีต่อธุรกิจในระยะยาว โดย 96% ของ SMEs ไทยมีความมองโลกในแง่ดีเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว [5] ความมองโลกในแง่ดีนี้สะท้อนให้เห็นถึงแนวทางการปรับตัวที่กระตือรือร้นต่อเทคโนโลยี เช่น SMEs ไทย 100% ได้ย้ายการดำเนินงานไปสู่ระบบออนไลน์ ซึ่งแซงหน้าค่าเฉลี่ยทั่วโลก [5] นอกจากนี้ การลงทุนในเทคโนโลยีเพื่อการบริการลูกค้าก็เพิ่มสูงขึ้น โดย 71% ของ SMEs ไทยได้เร่งการลงทุนด้านเทคโนโลยีในส่วนนี้ [5]
การมาถึงของ AI และ Digital Transformation สำหรับ SMEs
ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ไม่ใช่แนวคิดที่อยู่ห่างไกลอีกต่อไป แต่เป็นความเป็นจริงที่ธุรกิจไทยกำลังเผชิญ ผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์ว่า 40% ของ SMEs ไทยได้เริ่มนำ AI มาปรับใช้เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันแล้ว [3] การยอมรับ AI นี้ถูกมองว่าเป็นกุญแจสำคัญเพื่อความอยู่รอดและการเติบโตในอนาคต [3] AI สามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงานได้อย่างมาก การวิเคราะห์ข้อมูล และการนำไปสู่การดำเนินธุรกิจแบบอัจฉริยะ (Smart Business Practices) [3], [6], [7]
อย่างไรก็ตาม ยังคงมีอุปสรรคสำคัญ คือ การขาดแคลนแรงงานที่มีทักษะและความตระหนักรู้เกี่ยวกับการนำ AI มาใช้ รวมถึงค่าใช้จ่ายและความเสี่ยงที่เกี่ยวข้อง [3], [7] เพื่อแก้ไขปัญหานี้ โครงการต่างๆ เช่น SMEs AI Skills Summit ของ Microsoft มีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างศักยภาพด้าน AI ให้กับธุรกิจ [14] ขณะที่รัฐบาลไทยก็มีกลยุทธ์ AI แห่งชาติที่มุ่งมั่นที่จะทำให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลาง AI ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภายในปี 2027 [8]
การนำความยั่งยืนมาใช้เพื่อความอยู่รอดในระยะยาว
นอกเหนือจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีแล้ว ความยั่งยืน (Sustainability) ก็กำลังกลายเป็นปัจจัยสำคัญสำหรับ SMEs คู่ค้าต่างประเทศต่างเพิ่มเกณฑ์ด้านความยั่งยืนให้กับห่วงโซ่อุปทานอย่างต่อเนื่อง ทำให้ธุรกิจไทยจำเป็นต้องปรับตัว [4] ธนาคารโลกเตือนว่า การไม่ยอมรับแนวปฏิบัติด้านสิ่งแวดล้อมที่เป็นมิตร อาจส่งผลให้ถูกตัดออกจากห่วงโซ่คุณค่าระดับโลกได้ [4]
รัฐบาลไทยเองก็ให้การสนับสนุนอุตสาหกรรมสีเขียว โดยการอำนวยความสะดวกในการปรับเปลี่ยนด้านการอนุรักษ์ทรัพยากร การเปลี่ยนไปใช้พลังงานสีเขียว และการสร้างความสามารถในการตรวจสอบย้อนกลับ เพื่อให้ผลิตภัณฑ์และบริการของไทยเป็นไปตามมาตรฐานสิ่งแวดล้อมที่เข้มงวดที่สุด [15] นอกจากนี้ ยังมีเงินทุนสนับสนุนและแหล่งเงินทุนสีเขียวสำหรับช่วย SMEs ในการเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจสีเขียวที่ยั่งยืน [18]
กลยุทธ์สำคัญสู่ความสำเร็จของ SMEs ในปี 2025
เพื่อก้าวผ่านความท้าทายและคว้าโอกาสที่กำลังจะมาถึง SMEs ไทยควรให้ความสำคัญกับกลยุทธ์หลักหลายประการ:
- เร่งการทำ Digital Transformation: ลงทุนอย่างต่อเนื่องในเครื่องมือดิจิทัล รวมถึงระบบบัญชีบนคลาวด์ การชำระเงินดิจิทัล แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ และระบบ CRM [5] ตรวจสอบให้แน่ใจว่าเว็บไซต์ของคุณรองรับการใช้งานบนมือถือ และเสริมสร้างความปลอดภัยทางไซเบอร์ [12]
- การนำ AI มาปรับใช้อย่างมีกลยุทธ์: เริ่มสำรวจและบูรณาการโซลูชัน AI เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ การบริการลูกค้า และการวิเคราะห์ข้อมูล การพัฒนาทักษะและฝึกอบรมพนักงานให้ใช้ประโยชน์จาก AI [3], [6], [7]
- มุ่งเน้นความยั่งยืน: นำแนวปฏิบัติด้านสิ่งแวดล้อมมาใช้ ลดของเสียและการใช้พลังงาน และสำรวจทางเลือกทางการเงินสีเขียวเพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากลและดึงดูดผู้บริโภคที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม [4], [15], [18]
- การเตรียมความพร้อมทางการเงิน: ทบทวนสุขภาพทางการเงินอย่างสม่ำเสมอ กระจายแหล่งรายได้ และสำรองเงินสดเพื่อสร้างความยืดหยุ่น [12] สำรวจโอกาสในการจัดหาเงินทุนผ่านแพลตฟอร์มต่างๆ เช่น ตลาด MAI [17]
- การพัฒนาทักษะ: ลงทุนในการฝึกอบรมพนักงาน โดยเฉพาะทักษะที่เกี่ยวข้องกับดิจิทัลและ AI เพื่อสร้างแรงงานที่มีความพร้อมสำหรับอนาคต [3], [12]
ในฐานะเจ้าของธุรกิจ ลองพิจารณาดูว่า: ปัจจุบันคุณใช้เครื่องมือดิจิทัลและ AI ในการดำเนินงานอย่างไรบ้าง มีส่วนใดบ้างที่ AI สามารถปรับปรุงประสิทธิภาพหรือการมีส่วนร่วมกับลูกค้าของคุณได้อย่างมีนัยสำคัญ?
การบ้าน: ใช้เวลาสักครู่เพื่อค้นคว้าเกี่ยวกับเครื่องมือ AI ที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมของคุณ และระบุส่วนที่คุณสามารถทดลองใช้โซลูชัน AI ในไตรมาสหน้าได้ นอกจากนี้ ให้ประเมินแนวปฏิบัติด้านความยั่งยืนในปัจจุบันของคุณ – คุณสามารถปรับเปลี่ยนเล็กๆ น้อยๆ ที่ส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญเพื่อให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้นได้อย่างไร?
